Sunday, January 19, 2020

İLKEL YAŞAM HAKKINDAKİ GERÇEK: ANARKO-PRİMİTİVİZMİN BİR ELEŞTİRİSİ - THEODORE JOHN KACZYNSKI




İlkel Yaşam Hakkındaki Gerçek: Anarko-Primitivizmin Bir Eleştirisi (PDF)


Theodore John Kaczynski'nin anarko-primitivizmi eleştirdiği makalesinin Türkçe çevirisine yukarıda linke tıklayarak ulaşabilirsiniz. Bu makalenin, Kaczynski'nin bir anarşist ya da anarko-primitivist olduğu yönündeki yaygın yanlış anlamayı düzeltmek konusunda faydalı olacağı kanaatindeyiz. Kaczynski bu makalede, karşısında olduğunu iddia ettiği teknolojik sistemin bizzat kendi değerlerini benimseyerek ilkel toplumlar hakkında gerçeklere dayanmayan bir efsane yaratmaya çalışan anarko-primitivizmin iddialarının gerçek dışılığını somut örnekleri ile sergilemektedir. Anarko-primitivizmin ilkel toplumlar hakkında yaratmaya çalıştığı gerçek dışı efsanenin temel unsurlarını günümüz modern toplumunun temel değerleri oluşturmaktadır. Bu efsaneye göre avcı-toplayıcı toplumlar:


1. Maddi bolluğun hüküm sürdüğü ve dolayısı ile hayatta kalabilmek için zorlayıcı bir fiziksel çabanın gerekli olmadığı,
2. Cinsiyet eşitliğinin olduğu, kadının toplumsal rollerde erkeğin altında olmadığı, 
3. Şiddet ve savaşın olmadığı, barışın hüküm sürdüğü,
4. Rekabetin olmadığı, herkesin herkesle sonuna kadar bir dayanışmanın içinde olduğu ve hiçbir hiyerarşinin olmadığı, 
5. Hayvanların özgür olduğu ve onlara çok iyi davranılan,
6. Irkçılık, homofobi vb. ön yargıların olmadığı, politik doğruculuğun egemen olduğu toplumlardır.

Yukarıdaki maddelerde geçen ve anarko-primitivistlerin avcı-toplayıcı toplumlarda olduğunu iddia ettikleri değerler, aslında solcu ideolojinin, dolayısı ile tekno-endüstriyel sistemin değerleridir. Bu değerler mevcut sisteme karşıt değerler değillerdir. Anarko-primitivizm özelinde olan şey –tıpkı solculuğun diğer tüm varyantlarında olduğu gibi– sistemin değerlerini sonuna kadar benimsemiş aşırı-sosyalleşmiş kişilerin, "[...] isyan ederek, psikolojik tasmasını çıkarmaya ve özerkliğini ilan etmeye [çalışmalarıdır.]" [1] Bunu yaparken kullandıkları değerler, sonuna kadar içselleştirmiş oldukları, sistemin kendi değerleridir. Ki bu değerler aslında solcu ideolojinin tüm varyantları ile benimsediği değerlerdir.[2] Komünistler için yukarıdaki değerleri mümkün kılacak toplumsal düzen komünizm iken, anarko-primitivister için bu, pleistosen döneminin avcı-toplayıcı topluluklarıdır. Yani solculuğun tüm varyantlarının peşinde olduğu şey, modern toplumun temel değerlerinin en ileri aşamalarına götürüldüğü ve "saf" olarak yaşandığı "mükemmel" toplumlardır. Yalnızca böyle bir toplumun nerede olduğu ve buna nasıl ulaşılacağı konusunda anlaşamamaktadırlar. Teknolojik ilerlemeyi savunan sol akımlar bunun daha fazla teknolojik gelişme ile başarılabileceğini iddia ederken, anarko-primitivizm gibi yüzeysel anlamda teknolojiye karşı çıkan akımlar bu aranan "mükemmel" toplumun aslında insan toplumlarının şafağında mevcut olduğunu ve oraya dönülmesi gerektiğini iddia ederler.

Göçebe avcı-toplayıcı yaşam tarzını vahşi Doğa'yı savunanlar açısından tercih edilir yapan sebepler ile yukarıda sayılan değerlerin bir alakası yoktur. En özet hali ile iki temel sebep bulunmaktadır:

i) Göçebe avcı-toplayıcı toplumlar, insan toplumları arasında en düşük teknolojik seviyeye sahip olan toplumlar olmaları nedeniyle, vahşi Doğa'ya zarar verme potansiyelleri en düşük olan toplumlardır. 

ii) İnsan genetiği ve bundan doğan doğal insan eğilimleri de vahşi Doğa'nın bir parçadır ve yüzbinlerce yıl sürmüş göçebe avcı-toplayıcı yaşam tarzı sırasında evrimleşmiştir. Dolayısı ile bu yaşam tarzı, bu eğilimlerin kendisini en iyi ifade edebileceği (ve dolayısı ile gerçek anlamda özgürlüğün en iyi şekilde yaşanabileceği) yaşam tarzıdır. 


Notlar

1. Kaczynski, Sanayi Toplumu ve Geleceği, Tez. 28. Solculuğun psikolojisi ile ilgili ayrıca bakınız: Sanayi Toplumu ve Geleceği 6 - 32. tezler.

2. Solculuğun daha detaylı bir tartışması için bakınız: Solculuk, Tekno-Endüstriyel Sistem ve Vahşi Doğa

___________________________________________________________________________________


Karaçam

karapinusnigra@gmail.com